Waarom willen we alles alléén doen?

De zucht naar zelfstandigheid, zelfredzaamheid en zelfontplooiing in de maatschappij heeft ons zó individualistisch gemaakt, dat er bijna geen verbinding meer is tussen mensen. We communiceren ons ‘suf’ via allerlei sociale media, maar ons gedrag wordt met de dag minder sociaal als we niet opletten. Blijkbaar is het gemakkelijk en ook best praktisch om alles vanuit je veilige huis of van achter een scherm te regelen, zonder diepgaand menselijk contact.

Je ziet het in allerlei dagelijkse en huishoudelijke zaken. Voor een overschrijving of betaling hoeft je niet meer naar de bank en wekelijkse boodschappen bestel je via internet. Een herhaalrecept bij de huisarts spreek in via de voicemail en een aanvraag voor een hypotheek kan volledig digitaal. Prachtige ontwikkelingen, maar overal valt het persoonlijke contact tussen mensen weg. Je doet uiteindelijk alles alleen, lekker zelfstandig!

Jammer genoeg heeft deze ontwikkeling ook veel belangrijkere zaken van ons leven ingrijpend veranderd. Waar opvoeden vroeger een familie of soms zelfs dorpsproces was, doen we het nu alleen of achter gesloten deuren. Als een andere ouder jouw kinderen terechtwijst, steigeren we bijna meteen want het is óns kind en dat voeden we zelfstandig op. Cruciale besluiten vechten we in ons eentje uit en problemen lossen in ons uppie op. Het is misschien wat overdreven, maar de neiging om alles zelf te doen is bijna overal zichtbaar.

Hetzelfde proces speelt zich af in onze geestelijke groei. Ook dat doen we vooral zelf en alleen. En dat terwijl Jezus de vraag naar het grootste gebod beantwoordt met twee opdrachten, die alles met relatie te maken hebben: ‘Heb God lief boven al én je naaste als jezelf’. Het evangelie is vooral verbinding tussen God en mensen.

Opvoeden heeft alles met relatie te maken en is niet een individueel traject. Je kunt je kind geen opvoedboek geven of elke dag een opvoedingsles. Je deelt je leven en laat je kind ervaringen opdoen in relatie met andere kinderen en volwassenen. Net zo is geestelijke groei niet iets wat je alleen doet, uit een boekje leert of achter een scherm ziet, maar ontwikkel je juist in verbondenheid met andere mensen die ook onderweg zijn.

Wat doe je met de inhoud van een preek bij jou in de kerk? Die verwerken we bijna allemaal alleen. We zeggen nog tegen wat andere gemeenteleden, dat de preek mooi of bijzonder was maar wat we er mee doen, zoekt iedereen zelf uit. We zijn ook in ons geloofsleven zo individualistisch geworden, dat we er vrijwel niet eens bij stilstaan om iemand te vragen wat hij/zij met de inhoud van de preek gedaan heeft. Laat staan dat we informeren naar elkaars missers of struikelblokken in het volgen van Jezus. Blijkbaar voelt het veilig om het allemaal alleen te doen, terwijl bijna iedereen beseft dat discipelschap niet in je eentje kan. Ik herken deze valkuilen ook bij mezelf.

Waarom willen we alles alleen doen? Wat drijft ons weg bij de mensen waarmee we samen onderweg zijn en die ons zoveel te bieden hebben? Ik denk dat het ons ‘te veel’ tijd kost en we bang zijn voor de kwetsbaarheid. We willen graag snel en houden liever zelf de controle, maar daar zit nu juist de kern van het evangelie: ‘Je geeft de controle uit handen’ en ‘de groei gaat langzaam’. Je kiest ervoor om samen met anderen te leren van Jezus en elkaar te helpen in het proces van verandering. Dat is discipelschap en daarvan zei Jezus dat het ‘mensenwerk’ is. Want mensen maken discipelen, zo heeft Jezus het ons opgedragen in de grote opdracht.

Laten we ons (geestelijk) leven openstallen voor anderen. Laten we samen het avontuur aangaan van verandering en volwassen worden. Wees eens wat minder zelfstandig, dan sta je er wat vaker ‘samen’ voor!

Meer weten over ‘discipelschap’? Kom naar de gratis trainingsdag in Haarlem op 10 december