Geroepen voor de overwinning

In die dagen woont er in het gebied van de stam Benjamin een man met de naam Kis. Hij is een vermogend man en heeft een zoon die Saul heet. Saul is ‘een lange, goedgebouwde jongeman die met kop en schouders boven iedereen in Israël uitstak’ (1 Samuel 9:2). Een flink opgeschoten adolescent met prachtige looks. Op zoek naar een paar ezelinnen trekt deze jonge held door het dorp waar Samuel is en zo treffen ze elkaar.
De profeet heeft op de dag daarvoor van God gehoord: ‘Morgen om deze tijd stuur Ik je een man uit Benjamin. Hem zul je zalven tot vorst over mijn volk Israël’ (1 Samuel 9:16). Bij deze goddelijke opdracht klinkt ook een enorme belofte over de toekomst. Samuel spreekt namens God: ‘Hij zal mijn volk bevrijden uit de greep van de Filistijnen, want ik heb me hun lot aangetrokken en hun roep om hulp gehoord’. Saul is blijkbaar Gods antwoord op de noodkreet van zijn volk over de onderdrukking door de Filistijnen. Het is zijn hemelse roeping om deze vijand te verdrijven en volkomen te overwinnen. Samuel stelt Saul aan Israël voor met de woorden: ‘In heel het volk is er geen tweede als hij!’ (1 Samuel 10:24) en het volk roept: ‘Leve de koning!’
Als jaren later de twee legers tegenover elkaar staan in 1 Samuel 17 zie je Goliath aan de kant van de Filistijnen. Van grote afstand is hij zichtbaar door zijn opvallende lengte. Elke Israëlische soldaat ziet hem boven alle anderen aan de overkant van de vallei uitrijzen. Toch besef je nu dat Gods volk ook iemand had die met kop en schouders boven alle anderen uitstak. Misschien geen reus van zes el, maar wel een kanjer met een unieke roeping op zijn leven om dit vijandige volk uit te schakelen. Saul had ondertussen vele veldslagen gewonnen, maar dit zou de ultieme vervulling van de profetie over zijn leven worden. Hij was gemaakt en bedacht voor dit rechtstreekse duel met Goliath. Maar hij ging niet.

Een vrouw als beloning

Op het moment dat Goliath voor het eerst het voorstel tot een tweegevecht deed, waren waarschijnlijk alle ogen aan Israëls kant direct op Saul gericht. In ieder geval hoopten zijn soldaten dat het imposante uiterlijk van de reus hun leider niet zou afschrikken. Maar de rijzige koning en ervaren strijder verstopte zich in zijn tent. Het intimiderende geschreeuw van die onbesneden Filistijn maakte meer indruk op hem dan de profetische woorden van God over zijn leven. Hij liep weg, net als alle anderen.
In deze benarde situatie kiest Saul voor een andere oplossing. In plaats van te vechten, looft hij een flinke beloning uit voor degene die wel gaat. Aan de moedige man die het aandurft om het dal in te lopen, stelt hij overmatig grote cadeaus in het vooruitzicht. Het gonst al snel door het kamp. ‘Wie hem verslaat, zal door de koning met rijkdommen worden overladen. Bovendien krijgt hij de koningsdochter tot vrouw en wordt zijn familie vrijgesteld van schatting en herendienst’ (vers 25). Dit is dé manier voor een doodgewone kerel om snel rijk te worden en een prinses te trouwen. Wie van deze mannelijke strijders wil dat niet?
Als je het goed tot je door laat dringen, kun je enkel tot de conclusie komen dat dit een laffe daad van Saul is. In plaats van moed te tonen probeert hij zijn verantwoordelijkheid af te kopen. Afschuiven heet dat. Niet gaan staan voor de opdracht die God je gegeven heeft en proberen anderen over te halen om het voor je te doen. Het is bijna omkoping. Het gevolg is dat het volk van God veertig dagen lang beschimpt, gekleineerd en getreiterd wordt.
Stel je toch eens voor dat Saul meteen op de eerste dag ten aanval was getrokken, in de wetenschap dat God hem hiervoor geroepen heeft. Dat had heel wat ellende, angst en gevoel van onmacht bij de mannen van Israël voorkomen. Dan was deze strijd compleet anders verlopen en bovendien binnen een dag afgehandeld. Maar helaas. Een profetisch woord over je leven is één, ernaar handelen is twee.
God heeft plannen voor je leven. Hij spreekt, bemoedigt en vuurt aan. De Bijbel staat vol van zijn beloften, maar Hij vraagt van jou de moed om te reageren. God zoekt geloof, zoals bij de Romeinse officier in Matteüs 9 die zei: ’Spreek slechts een woord’. Deze man vertrouwde meer op de woorden van Jezus dan op de omstandigheden.

Wie dan?

Nu zeker is dat Saul de reus niet te lijf gaat, is de vraag: ‘Wie dan wel?’ Waarschijnlijk was Abner de volgende in de rij van gegadigden. Hij was de neef van Saul en opperbevelhebber van het leger. Dé generaal van Israël. Als deze aanvoerder van de troepen jaren later gedood wordt, zegt David tegen zijn soldaten: ‘Besef dat Israël vandaag een groot bevelhebber is ontvallen’ (2 Samuel 3:38). Volgens David is er in Israël geen tweede zoals Abner. Omdat Saul niet gaat, is het Abner zijn beurt. Maar ook hij durft niet en vlucht net als de koning tachtig keer weg voor Goliaths verzoek om te vechten. Zelfs Jonathan, die eerder een afdeling Filistijnen in zijn eentje versloeg, laat het hier afweten.
De soldaten zien dat Saul, Abner en Jonathan bibberen van angst. Verward kijken ze om zich heen, op zoek naar iemand die wel durft. Wellicht Eliab, de oudste broer van David? De drie grote broers van David zijn namelijk in dienst van Sauls leger. Als de profeet Samuel korte tijd voor deze veldslag bij David thuis een nieuwe koning komt zalven, valt zijn oog meteen op deze Eliab. ‘Dat moet hem vast en zeker zijn,’ denkt hij bij zichzelf. Maar de Heer zei tegen Samuel: ‘Ga niet af op zijn voorkomen en zijn rijzige gestalte’ (1 Samuel 16:7). Eliab had een groot postuur en een indrukwekkend uiterlijk, maar ook hij durft niet.
Wie moet dan gaan? ‘Tijdens de hele regering van Saul werd er fel tegen de Filistijnen gestreden. Daarom keek hij steeds uit naar heldhaftige en moedige mannen en nam die in dienst’ (1 Samuel 14:52). Het hele leger van Saul bestaat blijkbaar alleen uit kanjers, knokkers en kerels. Brute gasten met flinke spierbundels, maar echt geloof ontbreekt bij hen allemaal. Niemand van deze mannen gaat in op de uitnodiging van de Filistijnse reus. Nobody!

Grootmaken

Iedereen in Israëls leger ziet (zoals de tekst vermeldt) ‘die man daar’, maar geen een van hen kijkt naar God. Het onderwerp van gesprek was de riante beloningen die Saul in het vooruitzicht stelde, niet de betrouwbare beloften van God.
Waar je aandacht aan geeft, dat groeit. Kijk naar de reus en hij wordt steeds imposanter. Kijk naar God en Hij wordt steeds sterker. Dat is precies wat we doen als we God grootmaken. God zelf wordt geen millimeter groter als we Hem aanbidden, maar door onze aandacht op Hem te richten wordt Hij groter in ons. In het Engels zeggen ze: ‘Let’s magnify the Lord’. Vertaald betekent dat ‘Laten we God uitvergroten’, net als onder een vergrootglas. God zelf wordt niet vergroot, maar zijn beeld in ons wordt sterker en zo wordt zijn invloed in ons leven groter. Waar je aandacht geeft, bepaalt je denken en uiteindelijk je daden. Als je focus niet juist is, praat je over de verkeerde onderwerpen en maak je de foute keuzes. Je ziet het gebeuren bij de soldaten van Saul.

It is God’s bill

Toen we drie jaar geleden uit Drachten naar Veenendaal wilden verhuizen, werden we door heel wat mensen liefdevol ontmoedigd. ‘De huizenmarkt is slecht en de prijzen in het noorden liggen veel lager dan in Veenendaal’, hoorden we regelmatig. Mensen lijken graag te praten over alles wat niet kan of tegen kan zitten. Echt geloofsopbouwend!
Ondanks de huizencrisis hadden wij de sterke overtuiging dat God ons naar het midden van het land stuurde. ‘Als Hij ons zendt, zorgt Hij ook voor een woning’, was ons credo. In Amerika zeggen ze dan: ‘If it is God‘s will, it is God‘s bill!’ Als het Gods plan is, dan is de bijbehorende rekening ook voor Hem. We gingen ervoor en het bord kwam in de voortuin.
God heeft wonderen gedaan. Binnen twee dagen hadden we kopers voor onze woning in Drachten. Tegelijkertijd vonden we na wat gezoek in Veenendaal een geschikt huis voor ons gezin en ons werk, alleen was de prijs nog 30.000 euro te hoog. Wij wisten dat God ons dit leuke hoekhuis zou geven en door een wonder zakte de prijs tot het bedrag dat we vooraf hadden bepaald. Maar toen kwam de fikse verbouwing er nog bovenop en daar hadden we geen geld meer voor.
Karin had me al een aantal weken eerder gevraagd, een bevriende aannemer te bellen. Hij had destijds onze woonkamer in Drachten uitgebouwd en misschien zou hij ons nu weer kunnen helpen. Ik durfde de man niet te bellen. Waarom zou hij vanuit een dorpje boven Drachten onze woning in Veenendaal komen verbouwen?
Uiteindelijk heb ik hem gebeld. Schoorvoetend vroeg ik of hij eventueel iets voor ons zou willen doen. Zijn antwoord was overweldigend: ‘Martin, ik zit al een tijdje op je telefoontje te wachten. God had tegen me gezegd dat ik alles moest doen, wat je me zou vragen’. Amazing!
Korte tijd later stond deze bijzondere aannemer met twee werknemers op de stoep van onze nieuwe woning in Veenendaal. Drie weken lang hebben ze alles gegeven wat ze hadden en ons huis compleet gestript en weer opgebouwd. Zelfs de glasboer van onze aannemer werkte mee door gratis dubbele beglazing te leveren voor al onze ramen. Als God spreekt, kun je maar beter luisteren. Anders mis je de doorbraak die God wil geven.

Deze blog is een stukje uit het boek ‘Winnen voor de Koning’ van Martin Koornstra.
Als je verder wilt lezen, bestel hier dan het boek.